Retencja stała – co to jest i jakie są jej cele w leczeniu ortodontycznym?
Retencja stała to etap leczenia ortodontycznego, który następuje po zakończeniu aktywnego przemieszczania zębów za pomocą aparatu ortodontycznego. Celem retencji stałej jest utrzymanie uzyskanych rezultatów leczenia oraz zapobieganie nawrotom wad zgryzu. Retencja polega na zastosowaniu specjalnych urządzeń, zwanych retainerami, które mają za zadanie utrzymać zęby w odpowiedniej pozycji. Istnieje kilka celów retencji stałej w leczeniu ortodontycznym:
Utrzymanie prawidłowej pozycji zębów: Retencja stała zapobiega przemieszczeniu się zębów po zdjęciu aparatu ortodontycznego, co jest kluczowe dla zachowania estetyki uśmiechu oraz prawidłowego zgryzu.
Stabilizacja tkanek dziąsłowych i kości: Retencja pozwala na dostosowanie tkanek dziąsłowych i kości do nowej pozycji zębów, co zwiększa stabilność i trwałość efektów leczenia ortodontycznego.
Zapobieganie nawrotom wad zgryzu: Retencja stała jest ważna w celu uniknięcia nawrotów wad zgryzu, które mogą wystąpić po zakończeniu leczenia ortodontycznego.
Rodzaje retencji
Istnieje kilka rodzajów retencji, które różnią się konstrukcją i sposobem noszenia. Wybór odpowiedniego rodzaju retencji zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz rodzaju leczonej wady zgryzu. Oto najpopularniejsze rodzaje retencji stałej:
Łuk retencyjny (retainer stały): To cienki drut, który jest przytwierdzany do wewnętrznej strony zębów, zwykle w łuku zębowym górnym lub dolnym. Łuk retencyjny jest niewidoczny i niezauważalny dla osób postronnych. Ze względu na jego stałe umocowanie, jest skuteczny w utrzymaniu zębów w odpowiedniej pozycji.
Nakładka retencyjna (retainer ruchomy): To przezroczysta, plastikowa nakładka, która jest noszona na zębach przez określoną ilość czasu dziennie. Nakładki retencyjne są estetyczne i wygodne, ale mogą być mniej skuteczne w porównaniu z łukiem retencyjnym.
Aparat retencyjny Hawleya (retainer ruchomy): Składa się z metalowej części, która przylega do podniebienia oraz plastikowych łuków, które obejmują zęby. Aparat retencyjny Hawleya jest regulowany i może być stosowany w przypadku drobnych korekt pozycji zębów. Jednakże, jest mniej estetyczny i wygodny niż nakładka retencyjna.
Jak dbać o retencję stałą po zakończeniu leczenia ortodontycznego – wskazówki dla pacjentów
Prawidłowa pielęgnacja retencji stałej jest kluczowa dla utrzymania zdrowia jamy ustnej oraz trwałości efektów leczenia ortodontycznego. Oto kilka wskazówek, jak dbać o retencję stałą po zakończeniu leczenia ortodontycznego:
Higiena jamy ustnej: Niezależnie od rodzaju retencji stałej, należy regularnie myć zęby i korzystać z nici dentystycznej. W przypadku łuku retencyjnego warto zastosować specjalne nici interdentalne lub super floss, aby usunąć resztki jedzenia spod drutu.
Czyszczenie retainerów ruchomych: Jeśli stosujesz nakładkę retencyjną lub aparat retencyjny Hawleya, pamiętaj o ich codziennym czyszczeniu. Możesz używać szczoteczki do zębów i delikatnego mydła, a następnie spłukać retainer wodą. Unikaj używania pasty do zębów, która może zarysować powierzchnię retainera.
Wizyty kontrolne: Regularne wizyty u ortodonty są ważne, aby sprawdzić, czy retencja stała działa prawidłowo i czy nie ma problemów związanych z jej utrzymaniem. Ortodonta może również udzielić dodatkowych wskazówek dotyczących pielęgnacji retencji stałej.
Unikaj uszkodzeń: W przypadku retainerów ruchomych, pamiętaj o ich przechowywaniu w specjalnym pojemniku, gdy nie są używane. Unikaj gryzienia twardych przedmiotów, takich jak długopisy czy lody na patyku, które mogą uszkodzić retencję stałą.
Podsumowując, retencja stała to kluczowy etap leczenia ortodontycznego, który ma na celu utrzymanie efektów terapii i zapobieganie nawrotom wad zgryzu. Istnieje kilka rodzajów retencji stałej, takich jak łuk retencyjny, nakładka retencyjna czy aparat retencyjny Hawleya, a wybór odpowiedniego rodzaju zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta. Dbając o retencję stałą oraz przestrzegając zaleceń ortodonty, pacjenci mogą cieszyć się zdrowym i pięknym uśmiechem przez długie lata.